“Erişilebilir Kütüphaneler Çalıştayı” 28-29 Mayıs 2021’de, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi ev sahipliğinde, ASHB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Manisa Celal Bayar Üniversitesi ve Türkiye Engelsiz Bilişim Platformu işbirliği ile düzenlendi.
Çalıştayın birinci günü yüz yüze gerçekleştirilen açılış konuşmaları, Engelli Dostu Recep Tayyip Erdoğan Kütüphanesi tanıtım gezisi ve panellerle tamamlandı. (Çalıştay Sonuç Bildirisi)
Açılış konuşmalarını Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Selçuk ALDEMİR, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet ATAÇ ve katılan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı adına Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Uzman Dr. Orhan KOÇ tarafından (Çevrimiçi) yapılan çalıştaya ilgili bakanlık temsilcileri, akademisyenler ve STK temcilcileri katıldı. Birinci gün etkinlikleri ADÜ TV tarafından canlı olarak yayınlandı.
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir, Ülkemizin engellilerin hayat şartlarının iyileştirilmesi, sosyal ve ekonomik olarak desteklenmesi, geleceğe güvenle bakmaları konusunda dünyada örnek gösterilecek bir konuma ulaştığını vurguladı. Prof. Dr. Osman Selçuk ALDEMİR, “Önümüzdeki süreçte değişen şartları ve ihtiyaçları dikkate alarak devlet, üniversite, sivil toplum, iş dünyası ve tek tek fertler olarak el ele vermeli; engellilerimizi çok daha müreffeh bir seviyeye hep beraber taşımalıyız.” dedi.
Engelli Dostu Recep Tayyip Erdoğan Kütüphanesi’nde engelli bireylere yönelik hizmetler hakkında bilgi veren Rektör Prof. Dr. Osman Selçuk ALDEMİR, “Kütüphanemizde 2019 yılı itibari ile engelliler ve hareket kısıtlılığı olan bireyler için binada ulaşılabilirlik gereklerini yerine getirerek engelsiz kütüphane hizmetlerine başladık. Yaklaşık 2 yıldır sürdürdüğümüz hizmetleri her geçen gün geliştirerek, alanda her türlü gelişmeyi yakından takip ediyoruz. Bu konudaki çalışmalarımız, YÖK tarafından mekânsal erişilebilirlik anlamına gelen Turuncu Bayrak ile ödüllendirildi.” dedi.
İnsani değerlerin önemini vurgulayan Manisa Celal Bayar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet ATAÇ, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti bugün geldiği noktada Selçuklu’dan Osmanlı’ya ve Osmanlı’dan günümüze insanı odağı yapmış olan kadim bir kültürün mirasını üstlenmektedir. Doğal olarak bu anlamda dünyaya medeniyeti taşımış bir kültürün torunları olarak bizim de bu süreçteki kaybettiğimiz farkı bir an evvel kapatıp her alanda gerek engelli olarak adlandırdığımız gerekse engelli adayı olarak değerlendirdiğimiz her birey için tüm sınırlarımızı kaldırmamız lazım.” dedi. Engelsiz Bilişim Platformunun 10. yaşını kutlandığını belirten Prof. Dr. Ataç, merkezinde insan olan her çalışmayı önemsediğini vurguladı ve başta Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Selçuk Aldemir olmak üzere Erişilebilir Kütüphaneler Çalıştayında emeği geçen herkese teşekkürlerini iletti.
Bakan adına konuşmalarını yapmak üzere çevrimiçi olarak açılışa katılan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Uzman Dr. Orhan KOÇ, erişilebilirlik alanında yapılan çalışmalar hakkında bilgi vererek, “Kütüphanede erişilebilirlik bilgiye erişim noktasında büyük önem taşıyor. Erişilebilirlik herkes için mümkün. Erişilebilir Türkiye Engelsiz Yaşam İçin Buradayım sloganıyla sizleri selamlıyorum. Bu anlamda çalıştayda emeği geçen herkese teşekkür ederim.” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent YILMAZ’ın moderatörlüğünde Engelsiz Kütüphane Çalışmaları başlıklı panel gerçekleşti. Panelde; Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi Daire Başkanlığı Personeli Lütfi KILINÇ, ‘Millet Kütüphanesi Engellilere Yönelik Faaliyetler’, Boğaziçi Üniversitesi Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı Koordinatörü Dr. Engin YILMAZ, ‘Boğaziçi Üniversitesi Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı (GETEM)’, İstanbul Üniversitesi ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Engelsiz Bilgi Merkezi Koordinatörü Mustafa ÖZYÜREK, ‘İstanbul Üniversitesi-Engelsiz Bilgi Merkezi’, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkan V. Öğr. Gör. Özden Demircioğlu FAYDALIGÜL, ‘Engelsiz ADÜ Kütüphanesi’ hakkında bilgi verdi.
ASHB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü-Araştırma, Geliştirme ve İstatistik Dairesi Başkanı Tayyar KUZ’un moderatörlüğünde gerçekleşen ikinci panelde, Aile Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile ve Sosyal Hizmetler Uzmanı Sabit KILIÇ, ‘Bilgiye Erişim Hakkı, Marakeş Sözleşmesi ve Erişilebilir Kütüphaneler’, Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı İşaret Dili Tercümanlar Derneği Başkanı Banu Türkuğur ŞAHN ‘İşitme Engelliler ve Sağırlara Yönelik Faaliyetler’ hakkında bilgi verdi. Eğitimde Görme Engelliler Derneğinden Emre TAŞGIN ve Ali Caner ALPASLAN, ‘EGED – Engelsiz Nota Kütüphanesi’, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı Hıdır METİN ‘Engelsiz MCBÜ Kütüphanesi – EBES Uygulaması’, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Akıllı Çeviri Sistemlerinden Dr. Özer ÇELİK ise ‘Özel Gereksinimli Bireyler için Yapay Zeka Destekli Dijital Erişilebilirlik Çalışmaları’ hakkında bilgi verdi.
Çalıştayın ikinci günü moderatörlüğünü Manisa Celal Bayar Üniversitesi öğretim üyesi ve Türkiye Engelsiz Bilişim Platformu Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Özhan KALAÇ’ın yaptığı ve çevrimiçi gerçekleşen panelle başladı. Panelde Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü uzmanı Uğur TEKERCİ tarafından “Telif Hukukunda Ödünç Verme Hakkı ve Engelli İstisnası” ve Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan KOCATÜRK tarafından “İlim ve Edebiyat Eserlerinde Erişilebilirlik” konularında bilgiler verildi.
Çalıştay çevrimiçi grup toplantıları, raporlama çalışması ve ön sonuç raporunun katılımcılarla paylaşılması ile tamamlandı.
Çalıştay Grup Toplantıları
- Grup:
- Moderatörler: Tayyar KUZ – ASHB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü – Araştırma, Geliştirme ve İstatistik Dairesi Başkanı
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Özhan Kalaç, MCBÜ Öğretim Üyesi – Türkiye Engelsiz Bilişim Platformu Koordinatörü - Raportörler:
Çağlar ARIK – Izmir Valiliği Il Sosyal Etüt ve Projeler Müdürlüğü - Öğr. Gör. Gül BOZKURT – ADÜ Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı
2. Grup:
- Moderatör: Prof. Dr. Bülent Yılmaz – Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü
Dr. Deniz ÇAĞLAYAN GÜMÜŞ – ASHB Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Erişilebilirlik Daire Başkan V. - Raportörler:
Ali Osman ALTINAY – Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi - Pınar UĞURLU, ADÜ Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı
